In English
Universiteiten hebben een maatschappelijke voorbeeldfunctie als aanjagers van de transitie naar een groene toekomst. Momenteel ontplooien Nederlandse universiteiten initiatieven grotendeels onafhankelijk van elkaar. Zo gaat er draagvlak en efficiëntie verloren, wordt het wiel (te) vaak opnieuw uitgevonden, en ligt de ambitie lang niet zo hoog als die zou kunnen en moeten liggen. Door deze gefragmenteerde aanpak ontstaat een fragiel maatschappelijk draagvlak om veranderingen te maken die hard nodig zijn - zo ook binnen de Nederlandse academie.
Om de klimaatuitdaging daadwerkelijk het hoofd te bieden is een inter- en trans-disciplinaire aanpak van essentieel belang. De Green Young Academy (Gr YA) bundelt kennis en expertise van De Jonge Akademie en alle lokale Young Academies in Nederland, heeft directe links met het lokale universiteitsleiderschap, en vergroot zo de impact van klimaatinitiatieven.
De Green Young Academy richt zich in eerste instantie op drie projecten:
1) (Sneller) naar een CO2-neutrale academie
De klimaatdoelen en -plannen van Nederlandse universiteiten zijn vaak moeilijk te vinden, lastig te vergelijken en onmogelijk te verifiëren. Ook de mate van ambitie laat vaak te wensen over: veel universiteiten stellen als tijdslijn voor klimaatneutraliteit slechts het wettelijk verplichte doel van 2050. In dit project worden de klimaatplannen van de Nederlandse universiteiten naast elkaar gelegd, kritisch bekeken en een ambitieuzer weg voorwaarts voorgesteld. Het rapport wordt eind 2024 verwacht.
2) Naar een ‘Academic Green New Deal’
Wat betekent het om een klimaatbestendige universiteit te zijn in het Nederlandse academische landschap? In gesprek met een scala aan stakeholders ontwikkelen we een ’Academic Green New Deal’: een visiedocument met principes en doelen waar universiteiten zich aan kunnen committeren middels een publieke ondertekening. Het zal handvatten bieden voor prangende kwesties zoals het omgaan met onderzoeksinvesteringen van fossiele partijen, de plannen met betrekking tot klimaatneutrale universiteiten en ondersteuning van (klimaat)onderwijs.
3) Klimaatonderwijs voor iedereen?
Het doel van dit project is het nationaal inventariseren van de bestaande vakken op het gebied van klimaatonderwijs, het zoeken naar overlap en verdiepingsmogelijkheden, het toegankelijk en overzichtelijk maken van bestaande onderwijsmaterialen, en het initiëren van een landelijk gesprek over de wenselijkheid en noodzaak van klimaatonderwijs voor elke student.
Een klimaatbestendige Nederlandse academie begint bij een gezamenlijk begrip van de uitdagingen die voor ons liggen. De huidige klimaatdiscussie is vaak nauw, en oplossingen worden te veel in een relatief klein aantal disciplines in de exacte- en natuurwetenschappen gezocht. Echter, de klimaatcrisis is dermate veelomvattend dat elke discipline eraan kan bijdragen – van natuurkunde en scheikunde tot antropologie en psychologie, van (inter)nationaal recht tot economie en de kunsten. Alleen op deze manier kan een veelzijdig klimaatbeleid worden ontwikkeld en breed draagvlak gecreëerd worden.
Betrokken leden
Betrokken leden van De Jonge Akademie: Rogier Kievit (projectleider), Sanli Faez, Irene Dedoussi, Liesbeth van de Grift, Daphina Misiedjan, Erik van Sebille.
Betrokken leden van lokale Young Academies: Anne Urai (YAL, co-chair) Sanne Akerboom (UYA), Pieter Bakx (YEA), Ward Rauws (YAG/DJA), Janosch Prinz (MYA), Marie Deserno (AYA), Johanna Koehler (AYA), Chris Baeumer (YA@UT), Jim Portegies (EYEA/DJA), Cees Haringa (DYA), Evelien de Olde (WYA), Kevin van Schie (TYA)